Insecten in de winkel: futuristisch of feit?
28/11/2024
Het idee van insecten als voedsel lijkt voor sommigen nog steeds futuristisch, maar niets is minder waar. Wat als producten met insecten inmiddels zo geïntegreerd zijn in ons dagelijks leven dat je er moeiteloos aan voorbij loopt? Insecten hebben hun weg gevonden naar zowel onze voeding als diervoeder. Waar je een paar jaar geleden verwerkte insecten vooral tegenkwam in gespecialiseerde winkels, liggen ze tegenwoordig ook in de schappen van de supermarkt. Tijd dus om de feiten onder de loep te nemen!
Insecten in diervoeder: een gevestigde waarde
Wist je dat insecten al tientallen jaren worden gekweekt en verkocht als voeding voor dieren? Reptielen zoals hagedissen zijn er dol op, vooral op levende exemplaren zoals meelwormen, sprinkhanen en krekels. Naast de levende insecten zijn ook verwerkte varianten beschikbaar.
In dierentuinen bijvoorbeeld worden reeds geruime tijd vogels en reptielen bijgevoederd met speciale insectenpasta’s. Deze zijn rijk aan voedingsstoffen en vormen een onmisbaar onderdeel van hun dieet. Ook in onze eigen tuinen worden insecten steeds populairder als diervoeder. Gedroogde meelwormen, bijvoorbeeld beschikbaar in Aveve, zijn een ware lekkernij voor vogels zoals roodborstjes, pimpelmezen en winterkoninkjes. Zelfs kippen worden gelukkig gemaakt met speciale graanmixen waarin meelwormen zijn verwerkt, zoals het product Scharrelplezier en de producten van Nutri Worm.
Ook voor onze huisdieren zoals hamsters, honden en katten, vinden we insectenproducten terug op de markt. Denk hierbij aan het hypo-allergeen hondenvoeder van Imby, beschikbaar bij Tom&Co. Of hypoallergene snacks van Livifeed en de ‘Dog pops’ in Aveve, een snack op basis van krekels. Ook Prins Pet Foods en Calibra Veterinary Diets hebben reeds een gamma met voer en snacks op basis van insecten beschikbaar. Volgens IPIFF is de pet food industrie zelfs de snelst groeiende sector binnen de insectenindustrie.
In de gangbare landbouw zien we voeder op basis van insecten vandaag vooral terug in de aquacultuur. Veel vissoorten die in Europa worden gekweekt, zijn carnivoor en worden traditioneel gevoerd met vismeel. Dit vismeel is echter weinig duurzaam, omdat het vaak wordt geproduceerd van wilde visvangst. Insecten vormen een uitstekend alternatief, vooral voor kwekers die hun gekweekte vis willen positioneren als een milieuvriendelijkere keuze.
Van niche naar mainstream
Niet alleen dieren profiteren van de voedingswaarde van insecten. Ook voor mensen bieden ze een duurzaam en gezond alternatief. Waar enkele jaren geleden insectenproducten voornamelijk in gespecialiseerde winkels te vinden waren, duiken ze nu op in bekende supermarkten. Een mooi voorbeeld is de krekelgranola en krekelrepen van Kriket, die bij Colruyt en Aveve in de schappen ligt. Dankzij hun eiwitrijke samenstelling worden ze door diëtisten zelfs aangeraden voor sporters.
Daarnaast zijn er gespecialiseerde webshops, zoals Nimavert, waar je een breed scala aan insectenproducten kunt bestellen. Ook bij M-Food vind je een breed aanbod aan insecteningrediënten: eiwitrijk meelwormenpoeder, krekelpoeder, gedroogde en ingevroren meelwormen, sprinkhanen en krekels. Elk jaar breiden deze winkels hun gamma aan producten op basis van insecten uit. Niet enkel in België, maar ook in Nederland, denk aan Jimini’s of Delibugs.
Trouwens… De rode kleurstof E120 is een pigment afkomstig van schildluizen. Deze kleurstof wordt al erg lang toegepast in voedingsproducten zoals chocolade en drinkyoghurt.
Duurzame voedselproductie
Een van de belangrijkste redenen om insecten op te nemen in onze voedselketen, is hun duurzaamheidspotentieel. Insecten verbruiken aanzienlijk minder water en ruimte dan traditionele eiwitbronnen, zoals vee en soja. Daarnaast zetten ze efficiënt laagwaardige biomassa, zoals reststromen, om naar hoogwaardige componenten, zoals eiwitten. Bovendien produceren ze minder broeikasgassen. Dit maakt ze een belangrijke pijler in de transitie naar een duurzamere voedselproductie.
Zijn insecten echt de toekomst?
Hoewel het idee van insecten eten voor sommige mensen misschien nog onwennig is, bewijst de praktijk dat insecten allang geen toekomstmuziek meer zijn. In andere delen van de wereld worden massaal insecten gegeten en zijn ze zelfs onderdeel van het dagelijkse menu. Ook bij ons zijn insecten zijn al jaren commercieel beschikbaar voor verschillende toepassingen. Of het nu gaat om het bijvoederen van tuinvogels, het gelukkig maken van je kippen, het aanvullen van je eigen dieet of het gebruik van insecten in cosmetica: insecten zijn overal.
Enkele jaren geleden werden eetbare insecten geïntroduceerd in verschillende supermarkten, maar al snel verdwenen ze weer uit de schappen. Wat ging er mis? Aanvankelijk boden supermarkten producten aan zoals insectenburgers en -bitterballen. Hoewel dit innovatieve concept nieuwsgierigheid opwekte, sloot het niet aan bij de verwachtingen van de belangrijkste doelgroep: consumenten die bewust bezig zijn met gezondheid en duurzaamheid. Insecten ontbraken daardoor hun meerwaarde. Gelukkig heeft de insectensector sindsdien niet stilgezeten. Insecten worden nu op een manier gepresenteerd die hun voedingswaarde en duurzaamheid beter tot hun recht laat komen.
De vraag is dus niet of insecten de toekomst zijn, maar hoe snel ze een vanzelfsprekend onderdeel van ons dagelijkse leven worden. Eén ding is zeker: ze bieden een duurzaam, voedzaam en gezond alternatief voor zowel mens als dier. De ‘insectenhype’ is dus allerminst voorbij – hij is in volle gang!
