Moet er opnieuw meer aandacht en tijd naar de basisvakken in het onderwijs?
Radio 1 | De wereld van vandaag | 6 juni 2024
"Iedereen lijkt het erover eens dat de kwaliteit van het onderwijs in Vlaanderen opnieuw naar omhoog moet. Maar over hoe die kwaliteit dan precies omhoog moet, is nog veel discussie." Tim Surma, directeur van ons expertisecentrum, was te gast in de studio van VRT Radio 1 om in De Wereld Vandaag met Gert Geens te praten over onderwijs. Het was een geanimeerd gesprek waarin o.a. de volgende topics kwamen bovendrijven.
- Een focus op basisvakken in het basisonderwijs is logisch omdat onze leerlingen het daar nu minder op doen. Maar om goede lezers te vormen hebben leerlingen véél meer nodig. Een helder, coherent, kennisrijk curriculum voor de (wereldoriënterende) zaakvakken bijvoorbeeld.
- We weten ondertussen dat de achtergrondkennis van een kind zeer sterk bepaalt of die zal begrijpen wat er geschreven, getoond of verteld wordt. Dus door enkel rekenen en Nederlands als vakken te benadrukken lopen we de kans dat er aan de potentieel grootste schoolse bron van achtergrondkennis niet veel hoeft te veranderen. En dat zou fout zijn, niet enkel vanuit 'leerstandpunt', maar ook vanuit sociaal en democratisch perspectief. Sterke, kennisrijke curricula bevoordelen de sociaal-economisch zwakste kinderen nog het meeste. Kennis werkt!
- Ligt het aan de 'pretpedagogie'? Tim gruwelt van de term omdat die lijkt te impliceren dat wanneer het 'aangenaam leren' is, het niet effectief zou zijn. Uiteraard moet leren en instructie effectief zijn (en kan wellicht ook effectiever door in te zetten op principes waarvan ze weten dat ze het leren mogelijk maken). Maar ook zeer effectieve lessen zijn zeer aangenaam voor leerlingen. Ze ervaren er bijvoorbeeld succeservaringen ("hé, ik kan wél goed rekenen!"), wat op zijn beurt de motivatie ten goede komt.
- Er is steevast veel debat als het over curriculum gaat. En dat is gezond en absoluut noodzakelijk. Tim parafraseerde John Hattie tijdens het gesprek. “As a result, curriculum is, and should be, a most contested topic, the essence of democratic debate, and the core debate about what is taught and valued in schools” (Hattie, 2023, p. 304).
