Geldwijs op eigen benen
Versterking van de financiële redzaamheid van jongeren in de bijzondere jeugdzorg.
Van tot
Versterken van financiële redzaamheid in de bijzondere jeugdzorg
Jongeren in de bijzondere jeugdzorg worden voorbereid op een leven op eigen benen. Ook omgaan met geld hoort daarbij. Dit onderzoek zoomt in op de financiële educatie die geboden wordt aan jongeren in de bijzondere jeugdzorg en de financiële redzaamheid die deze jongeren ervaren.
Het project brengt in kaart hoe organisaties voor bijzondere jeugdzorg inzetten op financiële educatie en welke behoeften er zijn. Zowel voor de hulpverleners en hun organisaties als voor de jongeren zelf. We verzamelen werkzame tools en methodieken en ontwikkelen waar nodig nieuw materiaal.
Hiermee willen we hulpverleners ondersteunen in hun inspanningen om jongeren in de bijzondere jeugdzorg financieel redzaam te maken en helpen we deze jongeren om hun budget goed te kunnen beheren.
Waarom is financiële educatie voor deze doelgroep zo belangrijk?
Jongeren en jongvolwassenen in de bijzondere jeugdzorg komen vaak uit moeilijke thuissituaties. Dit maakt hen kwetsbaar maar ook zeer veerkrachtig. Terwijl leeftijdsgenoten steeds langer thuis blijven wonen, wordt van deze jongeren verwacht dat ze al op jonge leeftijd op eigen benen staan. De transitie naar volwassenheid voelt voor hen vaak als een plotselinge stap, met weinig marge voor fouten en zonder netwerk om op terug te vallen. Financiële redzaamheid is daarbij één van de grootste uitdagingen.
Bovendien moeten jongeren uit de bijzondere jeugdzorg vaak rondkomen met een beperkt inkomen en hebben ze een hoger risico op armoede en sociale uitsluiting. Uit interviews met jongvolwassenen die de jeugdzorg hebben verlaten, blijkt dat zij zich vaak onvoldoende voorbereid voelen op het beheren van hun beperkte budget. Ze geven aan dat er nood is aan een intensieve, langdurige en stapsgewijze begeleiding die zowel inzet op graduele autonomie als op continuïteit.
De kwetsbaarheid en de directe behoefte aan financiële kennis en vaardigheden maken financiële educatie voor deze doelgroep bijzonder relevant. Bovendien is er een gebrek aan onderzoek naar jongeren in de bijzondere jeugdzorg. Om jongeren en hun begeleiders goed te omkaderen, is er nood aan meer kennis en data over de link met armoede en sociale uitsluiting en over de effectiviteit en impact van de hulpverlening.
Verloop en ambitie van het project
We starten met een verkenning van het huidige landschap door middel van een literatuurstudie en gesprekken met hulpverleners, jongeren en experten. Ons doel is om inzicht te krijgen in wat jeugdzorgorganisaties al doen om jongeren te leren omgaan met geld, hoe dit wordt ervaren en welke goede praktijken en uitdagingen er zijn. Zo identificeren we huidige behoeften, mogelijkheden en wensen op het vlak van financiële redzaamheid.
Op basis van deze inzichten ontwikkelen we een toegankelijk aanbod van financiële educatie dat kan worden geïmplementeerd en getest binnen organisaties voor bijzondere jeugdzorg. Op deze manier kunnen zij jongeren optimaal ondersteunen bij het versterken van hun financiële redzaamheid.
Onderzoekers
Alexander Exelmans
Master en professioneel bachelor in Sociaal Werk. Onderzoeker in de lijnen ‘Armoede’ en ‘Geld & Gedrag’. Geboeid door menswaardige inkomens, financieel welzijn en het versterken van sociaal werk praktijken.
Tess Penne
Tess is Doctor in de Sociologie. Haar onderzoek focust zich voornamelijk op referentiebudgetten, minimuminkomensbescherming en armoedebestrijding.
Nele Peeters
Dr. in de sociale wetenschappen. Trekker van de lijn Geld & Gedrag. Geboeid door financiële redzaamheid en budget- en schuldhulpverlening.