Van tot
VLAIO OIHS
Hoewel de huidige infrastructuur van het Expertisecentrum Duurzame Biomassa en Chemie het mogelijk maakt om de kweek en verwerking van microalgen en insecten op laboratorium- en pilootschaal te evalueren, is verdere uitbreiding van de chemische analysecapaciteit noodzakelijk. Momenteel beschikt het expertisecentrum over een analyselabo, maar door de groeiende vraag naar analyses door het toenemend aantal projecten is er een capaciteits- en plaatsgebrek. Daarnaast dient ook voldaan te worden aan de huidige regels met betrekking tot veiligheid en gezondheid in het labo. Daarom heeft Thomas More beslist om te investeren in de uitbouw en inrichting van een nieuw, modern en groter labo. Om dit te kunnen realiseren, is er eveneens nood aan het uitbreiden van de huidige onderzoeksinfrastructuur. De huidige infrastructuur beschikt over verschillende manueel te bedienen opstellingen, verouderde zuurkasten en mist een aantal relevante analysetechnieken. Vandaar dat het nodig is dat geïnvesteerd wordt in bijkomende infrastructuur.
De totale onderzoeksinfrastructuur van het expertisecentrum zal het mogelijk maken om in te spelen op alle aspecten van deze nieuwe circulaire landbouw: van kweek via verwerking tot een vermarktbaar product. De uitbreiding van de onderzoeksinfrastructuur past binnen de strategie en visie van het expertisecentrum Duurzame biomassa en chemie om in Vlaanderen, België en Europa een belangrijke onderzoekspartner te zijn voor de grootschalige insecten- en algenkweek en voor de duurzame productie van biogebaseerde materialen.
De geplande onderzoeksinfrastructuur omvat onder andere:
(walk-in) zuurkasten voor veilig werken met chemicaliën
een extractietoestel voor efficiënte extracties met minimaal solventverbruik
een infrarood spectrofotometer om het scala aan analytische technieken te verbreden. µ
Deze uitbreiding stelt het expertisecentrum in staat om innovatieve, op maat gemaakte oplossingen te bieden voor startende kwekers en KMO's in sectoren zoals voeding, voeder en technische toepassingen. Op die manier kan het expertisecentrum toegepast, praktijkgericht onderzoek verrichten die relevant is voor de sector.
In juni 2024 werden de renovatiewerken vanuit TMK voor het vernieuwde labo gestart. Het vernieuwde laboratorium telt 3 ruimtes waaronder een analytisch labo, verwerkingslabo en een laboschaal kweeklaboratorium.
Het verwerkingslabo is uitgebreid met diverse mogelijkheden om biomassa om te zetten in nieuwe grondstoffen via zowel fysische als chemische verwerkingstechnieken. Dankzij investeringen in geavanceerde apparatuur en het creëren van de nodige fysieke afscheidingen, kan er op laboratoriumschaal kwalitatief onderzoek worden verricht naar het verduurzamen van chemische processen.
Daarnaast is het analytische labo geoptimaliseerd met nieuwe apparatuur, wat de analysemogelijkheden aanzienlijk heeft vergroot. Alle ruimtes zijn uitgerust met de vereiste veiligheidsvoorzieningen, en de apparatuur is strategisch geplaatst om zo duurzaam en ecologisch mogelijk te werken.
Op 13 december 2024 van 15:00 tot 18:00 uur vindt een gratis, publiekelijk event plaats waarbij een exclusieve rondleiding door de nieuwe onderzoeksinfrastructuur wordt gegeven.
Het vernieuwde laboratorium is uitgerust met drie nieuwe toestellen die innovatief onderzoek naar upcycling, duurzame biomassa en afgeleide bioproducten mogelijk maken.
• Zuurkasten (1 standaard en 1 walk-in model, beiden met nutsaansluitingen) om op een veilige manier met chemische stoffen te werken. Het standaard model beschikt over een werkblad en zal gebruikt worden voor het uitvoeren van handelingen voor niet-permanente opstellingen. Het walk-in model dat tot de vloer reikt kan flexibel ingezet worden om grote opstellingen te maken in de zuurkast of om opstellingen, gemonteerd op mobiele tafels, gemakkelijk in en uit de zuurkast te plaatsen. Deze innovatieve manier van werken zal de efficiëntie in het labo sterk vergroten en zal het nodige aantal zuurkasten beperken door de mogelijkheid om snel tussen permanente opstellingen te wisselen. In de budgetraming voor de zuurkasten worden eveneens 2 verrijdbare tafels voorzien. De kosten voor de installatie en de omringende infrastructuur (inrichting labo, afzuiging systemen, water, …) zal door Thomas More gedragen worden (zie verder).
• Een extractietoestel om gelijktijdig een aantal extracties op een snelle, efficiënte en veilige manier uit te voeren, met lage hoeveelheden solvent. Een bijkomend voordeel van dit toestel is dat de extractie buiten de zuurkast kan plaatsvinden, zodat het nodige aantal zuurkasten kan beperkt worden en ze beschikbaar blijven voor andere werkzaamheden met niet-permanente opstellingen.
• Een Attenuated Total Reflection-Fourier Transform InfraRood (ATR-FTIR) toestel. ATR-FTIR is een krachtige, semi-kwantitatieve techniek die kleine hoeveelheden staal (50-100 µg)snel (1 – 2 min) kan analyseren met minimale staalvoorbereiding. Het toestel laat toe om snel de samenstelling van bijvoorbeeld vet-, suiker, -en eiwitextracten te karakteriseren. Hierdoor kunnen dure en trage technieken zoals HPLC of GC vermeden worden. Het toestel is klein, wat plaatsbesparing inhoudt en vergroot onze analysecapaciteiten. De investering die Thomas More zal maken voor de opbouw en inrichting van het nieuwe labo (zie verder) en de onderzoeksinfrastructuur die in dit projectvoorstel wordt aangevraagd zal het expertisecentrum in staat stellen een veilig, state-of-the-art analyselaboratorium uit te bouwen waar alle chemische en fysische analyses kunnen uitgevoerd worden die noodzakelijk zijn ter ondersteuning van het lopende praktijkgericht onderzoek om zo toepasbare en innovatieve oplossingen te bieden op vragen vanuit het werkveld.
De walk-in zuurkasten zorgen voor een efficiëntere en veiligere werkomgeving. Het gebruik van het extractietoestel maakt het mogelijk om het aantal benodigde zuurkasten te beperken, terwijl de doorvoer en efficiëntie van extracties worden verhoogd. De ATR-FTIR-spectrometer vergroot het beschikbare gamma aan analysetechnieken en biedt een belangrijke aanvulling op de bestaande expertise. Dit apparaat verlicht de druk op andere, meer tijdrovende en kostbare methoden zoals HPLC, en draagt bij aan een bredere kennisbasis binnen het expertisecentrum.