Werken na hersenletsel

Afstand tot werk bepalen

zorgactor

In deze fase zet je, als behandelteam, in op goede diagnostiek. Hiervoor maak je samen twee profielen op.

  • Een persoonsprofiel: je gaat de werkbelastbaarheid van de persoon na.
    • Wat kan de persoon met NAH? 
  • Een functieprofiel: je bekijkt de gevraagde werkbelasting.
    • Wat moet de persoon met NAH kunnen?
    • Wat is het werkdoelwit?
    • Welke mogelijke taken moet/kan de persoon doen?
    • Welke mogelijkheden en eisen schept de werkcontext?
  • Is het haalbaar en realistisch om die werkbelasting te bereiken?
    • Je vergelijkt de werkbelastbaarheid met de werkbelasting en gaat na hoe groot de afstand tussen de twee is. 
    • Hou daarbij zowel rekening met mogelijkheden als met uitdagingen.

Het persoonsprofiel

  • Het persoonsprofiel focust op de fysieke, emotionele, cognitieve, sociale en gedragsmatige mogelijkheden/uitdagingen van de persoon: wat kan de persoon?
    • ICF kan een waardevol kader zijn om alle puzzelstukken in kaart te brengen en aan elkaar te koppelen.
    • Door de verscheidenheid aan mogelijkheden en uitdagingen zet je, als behandelteam, meer dan één instrument in om de werkbelastbaarheid in kaart te brengen (Cronin et al., 2013): je gebruikt gestandaardiseerde testinstrumenten, (zelfrapportage)vragenlijsten, observaties en heteroanamnese  (Domensino, 2020; O’Keefe et al., 2019; Murray et al., 2021).
  • 💡Tips
    • Weet dat je een testinstrument vaak in ideale omstandigheden afneemt (in een een-op-een situatie met weinig afleiders). Zo is het moeilijk om een realistiche inschatting te krijgen over iemands werkvaardigheden op het echte werk. 
    • Duurbelasting is geen direct onderdeel van een test, maar heeft wel een impact op de werkhervatting.
    • Beoordeel het niveau van functioneren van de persoon en geef ook begeleidingsnoden en groeimogelijkheden aan.
  • 💁Meer weten over het opstellen van een persoonsprofiel? Lees dan verder bij Hoe kan je de (werk)belastbaarheid van de persoon in kaart brengen?

Het functieprofiel

  • Het functieprofiel focust op de fysieke en cognitieve taakeisen en de fysieke en cognitieve eisen van de werkcontext: wat moet de persoon kunnen?
  • Je kan, als behandelteam, op verschillende manieren te werk gaan:
    • Je kan een gepubliceerd functieprofiel en/of risicoanalyse opvragen via de werkgever of via de beroependatabank van VDAB.
    • Je kan in gesprek gaan met de persoon met NAH en/of de brede omgeving, zoals de naasten, de werkomgeving, de verzekeraar en/of de arbeidsarts.
    • Je kan, indien mogelijk, een werkbezoek plannen waarbij je de concrete werkplaats en de werktaken in de werkcontext bekijkt.
    • Je kan een vragenlijst gebruiken om het werkdoelwit te verduidelijken.
    • Je kan bovenstaande manieren ook combineren.
  • 💡Tip: vorm een zo concreet en breed mogelijk beeld van het werkdoelwit. 
    • Hoe concreter het beeld, hoe makkelijker je het kan koppelen aan het persoonsprofiel en aan behandeldoelen.
    • Hoe breder het beeld is van de werktaken, hoe duidelijker je ook weet wat de werkcontext is. Zo kijk je bv. naar het werkrooster, het soort en aantal werktaken iemand moet doen, de werkruimte waarin iemand die taken moet doen, in welke houding iemand die taken moet doen, hoeveel aandacht/geheugen/planning/... die taken vragen en hoeveel werkdruk er is.
  • 💁Meer weten over het opstellen van een functieprofiel? Lees dan verder bij Hoe kan je de werkbelasting in kaart brengen?

Profielen vergelijken

  • Door beide profielen te vergelijken bepaal je, samen met de persoon met NAH, de afstand tot werk:
    • is het haalbaar en realistisch om dat werkdoelwit te bereiken?
  • Welke mogelijkheden zijn er? Als de afstand tussen de werkbelastbaarheid (persoonsprofiel) en de werkbelasting (functieprofiel)
    • beperkt is, dan formuleer je een advies voor werkhervatting.
    • haalbaar en realistisch is, dan start je met het verkleinen van de afstand tot werk.
    • minder haalbaar of onrealistisch is, dan is het belangrijk om samen de werkgerichte hulpvraag te bekijken.  
  • Het is een meerwaarde om de vergelijking voor de persoon te visualiseren. Je kan kleurcodes gebruiken om de afstand te visualiseren, bv.:
    • groen: er is geen afstand, de persoon heeft de nodige vaardigheden. Je formuleert een advies voor werkhervatting.
    • oranje: de afstand is overbrugbaar, de persoon kan de nodige vaardigheden herwinnen of compenseren. Je start met het verkleinen van de afstand tot werk.
    • rood: de afstand is onoverbrugbaar, de persoon kan de nodige vaardigheden niet meer. Dan is het belangrijk om de werkgerichte hulpvraag te (her)bekijken.
  • 💁Meer weten over hoe je beide profielen kan vergelijken? Lees dan verder bij Hoe kan je de (werk)belastbaarheid van de persoon en de werkbelasting vergelijken?

🤝Samen

Het is waardevol voor de persoon om ervaringsdeskundigen  te betrekken.

  • Een ervaringsdeskundige is een persoon die ook een NAH heeft.
    • Het kan een persoon zijn die een hersteltraject doorliep en terug deelneemt aan de maatschappij en/of het werk.
    • Het kan ook een persoon zijn die samen met de persoon met NAH het hersteltraject doorloopt en wil terugkeren naar werk.
  • Zo’n contact is persoonlijk, flexibel en herkenbaar.
  • Een sleutelfactor is de mate waarin de persoon zich kan identificeren met de doorleefde ervaringen van de ervaringsdeskundige (Balogun-Mwangi et al., 2019; Reed et al., 2022).
  • In gesprek gaan met een ervaringsdeskundige zorgt ervoor dat de persoon kan leren van het succes van anderen (Mills & Kreutzer, 2016).

⚠️Let op

Het is belangrijk dat de actoren de gevolgen van het NAH niet onderschatten. Alle actoren moeten een goed inzicht hebben in het totaalbeeld:

  • cognitieve, emotionele en gedragsmatige gevolgen van een NAH die kunnen interfereren met (terug) werken.
  • de impact van die gevolgen op activiteiten en participatie.
  • de context: hoe gaan de persoon en de (werk)omgeving daarmee om en welke aanpassingsmogelijkheden zijn haalbaar/ondersteunend?

💡Tip

Start telkens met een positieve bril.

  • Focus niet alleen op wat moeilijk gaat, maar balanceer de mogelijkheden en de uitdagingen.
  • Empowerment begint wanneer de persoon zich gehoord, gezien en gerespecteerd voelt.

🧰Handige materialen

Wil je graag een ICF-gebaseerd persoons- en/of functieprofiel? Neem dan contact op met dorien.vandenborre@thomasmore.be

dots
terug