In Europa bestaat nog geen effectieve screeningmethode om maagkanker te voorkomen. Het EU4Health-project TOGAS wil bijdragen aan het verminderen van maagkanker in Europa door het verbeteren van de vroegtijdige opsporing van deze vorm van kanker.
Maagkanker is de op vier na meest voorkomende vorm van kanker. Jaarlijks sterven wereldwijd 800.000 mensen aan deze ziekte. De verwachting is dat dit cijfer met de vergrijzing zal stijgen. In Europa bestaat nog geen effectieve screeningmethode om maagkanker te voorkomen. Dit zorgt ervoor dat maagkanker veelal in een relatief laat stadium wordt ontdekt.
Er bestaan wel veelbelovende methoden om maagkanker tijdig te ontdekken, zoals de vroegtijdige opsporing van de Helicobacter pylori bacterie, die 90 procent van de gevallen van maagkanker veroorzaakt. De verwachting is dat met het doen verdwijnen van deze bacterie, 40 procent van de sterfte aan maagkanker kan worden vermeden. Onderzoek naar maagkanker in combinatie met de uitvoering van andere onderzoeken aan het spijsverteringskanaal kan ook helpen om maagkanker op te sporen. Tot nu toe zijn de mogelijkheden om deze screeningsmethodes op grote schaal toe te passen nog onvoldoende onderzocht.
Onderzoeker Wessel van de Veerdonk: “Het voorkomen in plaats van genezen van kanker is en blijft belangrijk. Kankerpreventie zorgt ervoor dat mensen een betere kwaliteit van leven hebben en ouder worden. Daarnaast helpt het om de zorg van de toekomst betaalbaar te houden doordat dure behandelingen vermeden kunnen worden."
Het TOGAS-project maakt deel uit van het Europa tegen kanker-plan en heeft als doel om de ontbrekende kennis te leveren om een geschikte maagkankerpreventiestrategie voor de EU te ontwerpen en uit te voeren. De resultaten van dit project zullen beleidsmakers helpen om maagkankerscreening op te nemen in hun strategie om kanker te bestrijden.
Daarbij zullen de onderzoekers de effectiviteit, haalbaarheid en aanvaardbaarheid van de screeningmethodes tegen elkaar afwegen. Het TOGAS-project omvat drie pilootstudies, waarbij de onderzoekers gebruik maken van drie verschillende methoden om maagkanker op te sporen. Een belangrijk onderdeel van het project is zorgen dat beleidsmakers de resultaten van het onderzoek ook daadwerkelijk toepassen.
De Thomas More Hogeschool werkt binnen dit project samen met 20 kennisinstellingen uit 14 landen. De rol van onze onderzoekers is om ervoor te zorgen dat beleidsmakers de opgedane kennis over het vroegtijdig opsporen van maagkanker daadwerkelijk en doeltreffend in de praktijk kunnen brengen.
Onze onderzoekers brengen in kaart in welke mate EU-landen op dit moment maagkankerscreenings uitvoeren en welke wensen en behoeften zij hebben op het terrein van maagkankerpreventie. Daarnaast onderzoeken zij samen met hun partners wat mensen van de verschillende screeningsmethodes vinden en hoe zij de screening ervaren. Daarbij besteden zij bijzondere aandacht aan kwetsbare groepen.
Kwetsbare groepen als immigranten of mensen met lage gezondheidsvaardigheden lopen een verhoogd risico op maagkanker. Het is daarom belangrijk dat informatie over maagkankerscreening ook deze groepen bereikt. De praktijk leert echter dat het moeilijk is om kwetsbare groepen te bereiken en de beschikbare informatie op een begrijpelijke manier over te brengen. In dit onderzoek nemen we daarom de wensen en behoeften van kwetsbare groepen nadrukkelijk mee.
Volgens onderzoeker Wessel van de Veerdonk is de uitstekende reputatie van de Thomas More-hogeschool op het terrein van onderzoek naar gezondheidscommunicatie gericht op kwetsbare groepen een belangrijke reden waarom Thomas More mag deelnemen aan dit project. Om andere onderzoekers te helpen bij het bereiken van kwetsbare doelgroepen zullen de onderzoekers van de hogeschool tijdens de loop van het project een gespreksgids ontwikkelen met praktische tips om kwetsbare groepen actief in projecten te betrekken.
TOGAS is een preventieproject dat wordt gerealiseerd met de steun van het EU4Health Programme.
Volgende organisaties en instellingen werken mee aan dit project:
Latvijas Universitate, Nacionalni inštitut za javno zdravje (NIJZ), Centre Hospitalier Universitaire de Nantes, Erasmus Universitair Medisch Centrum Rotterdam, Digestive Cancers Europe (DICE), Instituto Português de Oncologia do Porto Francisco Gentil, EPE, Servicio Madrileño de Salud, Fundación para la Investigación Biomédica del Hospital Universitario de La Princesa, Lietuvos sveikatos mokslų universitetas, Iuliu Hațieganu University of Medicine and Pharmacy, Cluj-Napoca, European Helicobacter and Microbiota Study Group, European Cancer Organisation, Uniwersytet Medyczny im Piastów Śląskich we Wrocławiu, Klinički Bolnički Centar Zagreb, Klinički Bolnički Centar Rijeka, Thomas More-Hogeschool, Beacon Hospital Sandyford Limited, Otto-von-Guericke-Universität Magdeburg, Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy, Centre International de Recherche sur le Cancer, European Society of Digestive Oncology (ESDO).
Janet is een ervaren communicatieonderzoeker met een passie voor overheids- en duurzaamheidscommunicatie. Zij is vooral bedreven in kwantitatieve onderzoeksmethodes. Als oud-woordvoerder en communicatieadviseur kent zij de communicatiepraktijk.
Marlon Van Loo (MSc) is onderzoeker bij de onderzoeksgroep Mens en Welzijn, onderzoekslijn Preventie en Empowerment.
Sinds 2019 is Sarah Talboom (MSc Communicatiewetenschappen) verbonden aan Thomas More Hogeschool. Vandaag is zij coördinator van de onderzoekslijn Effectieve Communicatie. Haar expertise ligt in het domein van inclusieve communicatie.
Wessel van de Veerdonk (PhD) is onderzoekscoördinator Preventie en empowerment bij de onderzoeksgroep Mens en Welzijn. Zijn onderzoeksfocus ligt momenteel op een optimale preventieve gezondheidszorg specifiek voor mensen met verminderde toegang.
Tessa werkt sinds juni 2024 als communicatieonderzoeker Effectieve communicatie bij het Expertisecentrum Duurzaam Ondernemen en Digitale Innovatie.