Focus op wiskunde - online

Hieronder vind je het online programma. Deze studiedag kan je ook bijwonen op onze campus in Vorselaar. 

Keuzeronde 1 -  13.30 – 15u. :

Sessie 1: Wat brengt de Vlaamse toets wiskunde in kaart?
Ria Van Huffel, teamleider toetsontwikkeling wiskunde VUB

Sinds 2024 leggen alle leerlingen op het einde van de eerste graad secundair onderwijs de Vlaamse toets wiskunde af. Deze workshop informeert de deelnemers over de opbouw van de Vlaamse toets wiskunde. De Vlaamse toets wiskunde voor de eerste graad toetst het curriculum zowel in de breedte als in de diepte via thema's. We tonen de link tussen elk thema en de eindtermen wiskunde voor de eerste graad. Per thema wordt het resultaat op de Vlaamse toets uitgedrukt in vaardigheidsniveaus. We bespreken de wijze waarop de omschrijvingen van die vaardigheidsniveaus ontstaan zijn. Daarnaast delen we enkele voorbeeldvragen en bespreken we kort de resultaten van de eerste toets. 

Sessie 2: Vastgelopen? Je kunt de boom in! 
Rogier Bos, universitair docent Wiskundeonderwijs Universiteit Utrecht | Freudenthal Instituut

Naarmate technologie steeds mensen steeds meer (wiskundig) routinewerk uit handen neemt, wordt het belang van probleemaanpakvaardigheden groter. De voorsprong die de mens nog op de machine heeft, is het vermogen razendsnel te abstraheren. Deze werkwinkel gaat over hoe je probleemaanpak vormgeeft in de wiskundeles met veel aandacht voor abstraheren.
We introduceren daartoe zogeheten heuristiekbomen. Heuristiekbomen bieden leerlingen heuristieken en hint geordend in de vorm van een boomgraaf. We bespreken hoe je zulke bomen zelf kunt ontwerpen en aanbieden aan leerlingen, en enkele resultaten van onderzoek naar het succes van heuristiekbomen in de klas.

Keuzeronde 2 | 15.30 - 17u. 

Sessie 3: Algebraïsche lettervormen & vergelijkingen: de weg naar begrip is bezaaid met misconcepten
Filip Moons, universitair docent Wiskundedidactiek Universiteit Utrecht | Freudenthal Instituut

Tijdens deze workshop verkennen we de cruciale fase waarin leerlingen in de eerste graad voor het eerst kennismaken met variabelen. Dit kan leiden tot misconcepties zoals de 'Letter-as-Object'-fout, waarbij variabelen worden gezien als concrete objecten in plaats van het vertegenwoordigen van hoeveelheden. We baseren ons op recent onderzoek dat ik aan de Universiteit Utrecht uitvoerde, samen met een collega aan de Universiteit van Duisburg-Essen. In dit onderzoek werden 2220 Duitse leerlingen getest voor en na één maand algebraonderwijs. We analyseren hoe hun denkpatronen evolueren en verbinden deze bevindingen aan praktische klaservaringen. Aan de hand van concreet materiaal en onderzoeksresultaten ontdekken we welke didactische strategieën het meest effectief zijn om leerlingen te helpen bij een sterke start in algebra.
Na het volgen van deze workshop...
•    Begrijp je de verschillende rollen die letters impliciet spelen in algebra, en waarom dit het voor leerlingen soms lastig maakt om letterrekenen te doorgronden.
•    Herken je veelvoorkomende misconcepties zoals ‘Letter-as-Object’, ‘Solution-as-Coefficient’, en meer.
•    Weet je welke didactische aanpakken effectief zijn en welke vermeden moeten worden om een goed begrip van letterrekenen en vergelijkingen bij je leerlingen te bevorderen.
•    Krijg je heel concrete inspiratie voor je algebralessen.
•    Maak je kennis met vakdidactisch onderzoek rond algebraonderwijs.

Sessie 4: Mis! Misconcepties in het onderwijs
Theo Van den Bogaart, lerarenopleider wiskunde hogeschool Utrecht

Waarom maken leerlingen fouten bij wiskunde? Er kunnen tal van redenen zijn: niet voldoende de stof bestudeerd, slordigheid, of te hoge complexiteit. Al deze oorzaken zijn vanuit didactisch oogpunt simpel te benaderen (in theorie, want de weerbarstige praktijk is nooit makkelijk!). Veel spannender wordt het bij een vierde oorzaak van fouten, te weten misconcepties. Een misconceptie is een vermeend begrip van wiskunde, dat afwijkt van het ‘juiste’ begrip – waarbij de aanhalingstekens er staan om te benadrukken dat wat juist is niet zelden wordt bepaald door conventies. Misconcepties vormen een didactische uitdaging, omdat ze hardnekkig zijn: het kost mentale inspanning van de leerling om een misconceptie te corrigeren. In deze werkwinkel bespreken we met elkaar welke misconcepties er in het wiskundeonderwijs zoal optreden, hoe je ze opspoort en hoe je leerlingen vervolgens begeleidt in het wegwerken hiervan. En we gaan natuurlijk ook in op het voorkomen dat misconcepties überhaupt postvatten, al zullen we ook zien dat dit niet altijd de ‘goede’ didactiek is!