WellData
Gezondheidsbevorderende technologieën en persoonlijke gegevens over levensstijl, welbevinden en dagelijks functioneren uitwisselbaar maken.
Publicaties
LiCalab verricht onderzoek over verschillende thema’s binnen het domein van zorg en welzijn. Benieuwd naar een bepaalde studie of methodologie? Onze onderzoeksactiviteiten variëren van vragenlijststudies, co-creatiesessies, interviews, human factor studies tot real life testen.
Neem een duik in onze wetenschappelijke artikels en onderzoeksrapporten en laat je inspireren.
Februari 2025
Lees verder
Workshoppakket 'Samen voor zorgzame technologie' - 8CTP
Hoe kunnen we ervoor zorgen dat technologie in de gezondheidszorg de mensen en de samenleving dient? Op initiatief van de Koning Boudewijnstichting en het Fonds Dr. Daniël De Coninck formulereerden we 8 leidende principes voor zorgzame technologie ("8 Caring Technology Principles" – 8CTP) ontwikkeld, om te garanderen dat de ontwikkeling en het gebruik van technologie de gezondheid, het welzijn en de algemene kwaliteit van leven verbeteren. Of je nu zorg ontvangt of verleent, of je nu ontwikkelaar, onderzoeker of beleidsmaker bent, laat deze principes je leiden bij het opzetten van een zorgzame gemeenschap. Maak kennis met de 8 principes via dit handige workshoppakket!
Februari 2025
Lees verder
Paperpublicaties van de OpenLivingLab Days Conference 2024
Zorgproeftuin LiCalab presenteerde twee papers tijdens de Open Living Lab Days in september 2024. Deze papers werden nu gepubliceerd in de proceedings, naast tal van andere boeiende bijdragen van Living Lab onderzoek over de hele wereld. LiCalab droeg bij aan de paper ‘Digital bother and burden in older age: a transnational LEGO Serious Play exploration’. Deze kan je lezen op pagina 63 bij de Top Contribution Session. Collega Nele De Witte is hoofdauteur van de full research paper ‘Influencers of active engagement in living lab group activities: a transnational pilot study’. Deze kan je lezen op pagina 100.
November 2024
Lees verder
Fostering user involvement in collaborative innovation spaces: insights from living labs
Co-creatie met eindgebruikers speelt een cruciale rol in innovatietrajecten binnen living labs. Dit onderzoek verkent hoe gebruikers worden betrokken bij innovatieprocessen en identificeert vier kernfasen: werving, motivatie, co-creatie en relatie. Op basis van interviews met experts uit 14 landen biedt de studie inzicht in strategieën die living labs toepassen om duurzame en user-centered innovaties te realiseren.
December 2024
Lees verder
Eight caring technology principles: development and implementation of a framework for responsible health technology innovation
Het succesvol implementeren van zorgtechnologie om de gezondheidsgerelateerde levenskwaliteit van mensen te verbeteren, brengt verschillende uitdagingen met zich mee. Hoewel er tal van technologische hulpmiddelen beschikbaar zijn, ontbreekt het aan consensus over waarden en principes, regelgevende systemen en kwaliteitslabels. Dit artikel beschrijft het FIDE-proces van het Belgische ‘Teckno 2030’-project: Future-thinking Interdisciplinary workshops for the Development of Effectiveness principles.
november 2024
Lees verder
Sustainable user involvement: Building a user community and fostering high-quality research
In het nieuwe Engelstalige boek Meeting the Inclusion Challenge in Innovation. Giving Voice to Users worden inzichten verzameld over hoe je gebruikers kan betrekken bij onderzoek en innovatie. Zorgproeftuin LiCalab schreef een hoofdstuk over onze ervaring met het uitbouwen en ondersteunen van een gebruikerspanel en het uitvoeren van kwaliteitsvol living lab-onderzoek, met het Welgerust-project als voorbeeld.
September 2024
Lees verder
Twee lespakketten voor digitale gezondheidsvaardigheden
Het project DIGIGEZOND wil de digitale en gezondheidsgeletterdheid van burgers versterken met praktische en toegankelijke lesmaterialen. De focus ligt op twee belangrijke aspecten: het begrijpen en beheren van het persoonlijke online gezondheidsdossier én het leren gebruiken van betrouwbare gezondheidsapps. Ieder lespakket bevat een korte, heldere cursus voor de deelnemers, een gedetailleerd lesplan voor de begeleider, een visueel ondersteunende PowerPoint-presentatie en een korte evaluatielijst voor de deelnemers. Om zo veel mogelijk mensen te bereiken, zijn deze lespakketten gratis beschikbaar. Organisaties kunnen ze zelfstandig gebruiken en Digidak biedt ze ook aan in hun cursusaanbod. Hiermee hopen we dat meer mensen de weg vinden in het digitale zorglandschap en grip krijgen op hun eigen gezondheid in deze digitale wereld.
September 2023
Lees verder
Gezondheid, levensstijl en preventie in de gemeente Vorselaar
Zorgproeftuin LiCalab ondersteunt Vorselaar tijdens het uitbouwen van preventieve gezondheidsinitiatieven via zijn proeftuinwerking met de relevante stakeholders. In de zomer van 2022 organiseerden ze een algemene gezondheidsbevraging met een bereik van 1078 volwassen inwoners van Vorselaar. Op basis van de resultaten stippelde Vorselaar een nieuw gezondheidsbeleid uit met een sterke nadruk op gezondheidspreventie en samenwerking tussen verschillende actoren. Om na te gaan of de geïmplementeerde preventieactiviteiten en andere acties het gewenste effect hebben, wordt dit op geregelde tijdstippen geëvalueerd bij de inwoners van Vorselaar. Op die manier kan het lokaal bestuur snel bijsturen indien nodig. In dit kader lanceerde Vorselaar in samenwerking met zorgproeftuin LiCalab een vervolgbevraging in de zomer van 2023.
April 2024
Digital health bother and burden in older age: a creative play exploration
In oktober 2023 verwelkomde LiCalab Suzanne Smith van NetwellCASALA in Dundalk, Ierland . NetwellCASALA is net zoals LiCalab een onderzoeksgroep en zorproeftuin en richt zich vooral op technologische gezondheidstoepassingen voor ouderen. Samen organiseerden we twee workshops met Lego Serious Play® om de termen ‘moeite’ en ‘last’ verder uit te diepen wanneer het gaat over het gebruik van digitale technologie. Voor een onderzoeksdag op haar universiteit, maakte Suzanne deze wetenschappelijke poster over het project.
28 november 2022
Evaluatie van een tactiele ademhalingsbegeleider voor slaapproblemen: een mixed method pilootstudie
Slaapproblemen, zoals slapeloosheid, zijn een veel voorkomende aandoening die met grote gezondheidsrisico's gepaard gaat. Preventie en behandeling van slaapproblemen zijn dus essentieel voor het behoud van de lichamelijke en geestelijke gezondheid. Eerdere studies ondersteunen de effectiviteit van ademhalingsbegeleiding bij slaapproblemen en bevelen ademhalingsoefeningen aan als een effectieve interventie bij slapeloosheid. Hoewel nieuwe technologieën ademhalingsbegeleiding kunnen ondersteunen, moeten dergelijke nieuwe apparaten worden beoordeeld op effectiviteit en bruikbaarheid om implementatie en gebruik te vergemakkelijken. De huidige pilotstudie onderzoekt het gebruik van een mobiel ademhalingsapparaat en onderzoekt de potentiële impact ervan op de subjectieve slaapkwaliteit.
31 mei 2022
How to establish a sustainable living lab
LiCalab heeft veel kennis opgebouwd in de opzet en de werking van een ‘living lab voor zorg en welzijn’ of ‘zorgproeftuin’. We hebben ervaring in het uitvoeren van proeftuinprojecten met methodieken die de gebruiker centraal zet (user-centered design research). Dit resulteerde in de publicatie ‘Establishing a sustainable living lab’.
31 maart 2022
[Vitalise] Revalidatie Ondersteund door Technologie: Protocol voor een internationaal 'co-creatie en gebruikerservaring'-onderzoek
Het Horizon 2020-project "Virtual Health and Wellbeing Living Lab Infrastructure" (VITALISE) heeft als doel het harmoniseren van proeftuinprocedures en het openstellen van proeftuininfrastructuren om onderzoeksactiviteiten in het gezondheids- en welzijnsdomein in Europa en daarbuiten te vergemakkelijken en te bevorderen. LiCalab is de werkpakketleider van een gezamenlijke onderzoeksactiviteit, gericht op het gebruik van innovatieve technologie voor zowel revalidatie-interventies als dataverzameling in een revalidatiecontext. De huidige publicatie beschrijft het geplande onderzoek, bestaande uit co-creatie activiteiten en zes small-scale pilots gespreid over 4 landen.
28 februari 2022
Human Factors in Living Lab Research
Met ons proeftuinonderzoek zetten we niet alleen de beleving van de gebruiker centraal maar willen we ook inzetten op de veiligheid van producten. Zo is het bijvoorbeeld belangrijk dat een nieuwe medicatieverpakking niet alleen aangenaam is in gebruik maar ook de kans op het maken van fouten bij medicatiegebruik verkleint. Daarom zetten we sterk in op wat men noemt ‘human factors’ onderzoek.
31 januari 2022
Vitalise: use cases over transitie van acute zorg
In H2020-project Vitalise werken 17 living labs uit 11 landen grensoverschrijdend samen in 3 use cases (Joint Research Activities) die de journey van een patiënt weerspiegelen van acute zorg tot zorg aan huis. Binnen elke use case worden co-creaties en live testen uitgevoerd met echte patiënten, zorgverleners en eindgebruikers. De deelnemende living labs zetten hierbij hun specifieke onderzoeksinfrastructuur in. De opzet van de onderzoeksstudies van twee use cases werd recent gepubliceerd.
28 september 2021
Cross-culturele verschillen in gebruikersgericht onderzoek: Een internationaal proeftuinonderzoek
Deze studie onderzoekt in welke mate proeftuinen zich bewust zijn van mogelijke cross-culturele verschillen. De steekproef bestaat uit 36 proeftuinen uit 20 landen, de meeste gericht op gezondheid en zorg, de zilveren economie en informatietechnologie. Regionale verschillen worden gerapporteerd over de motivatie van deelnemers en over de impact van geslacht, leeftijd, beroepsstatus en socio-economische status op de bijdrage van deelnemers. Bewustwording van potentiële verschillen bij werving en groepering en het ondersteunen van gelijke bijdrage in sessies zou de kwaliteit van gebruikersgericht onderzoek in internationale contexten kunnen verbeteren, terwijl toch voldoende standaardisatie behouden blijft.
28 juni 2021
Online consultaties in de geestelijke gezondheidszorg ten tijde van corona
Deze publicatie onderzoekt het gebruik van online consultaties door professionals in de geestelijke gezondheidszorg tijdens lockdownmaatregelen in de eerste golf van de COVID-19 pandemie. Het onderzoek gebeurde in verschillende landen, waaronder België. De studie geeft een overzicht van de huidige behoeften en bezorgdheden van professionals in de geestelijke gezondheidszorg over het gebruik van online consultaties. Ze geeft inzichten over de noodzaak van educatieve, instrumentele en overheidsondersteuning voor toekomstig gebruik.
12 mei 2021
ENoLL proeftuinprojecten 2020 - 5e editie
Deze 5de publicatie over proeftuinprojecten van ENoLL verkent hoe Living Labs hun werking aanpasten in een jaar dat in het teken stond van de wereldwijde pandemie. Deze publicatie toont inspirerende voorbeelden van hoe Living Labs hun interactie met eindgebruikers aanpasten aan een digitale omgeving.
29 april 2021
Eindrapport Synapps: een webapplicatie ontwikkeld voor en door CVA-patiënten
In maart 2020 startte AZ Geel het project Synapps: een digitaal platform voor CVA-patiënten. LiCalab organiseerde in dit traject co-creatie, een individuele gebruikerstest en een live test om de ervaringen en ideeën van patiënten en zorgverleners mee te nemen in de ontwikkeling van het platform. De onderzoeksresultaten werden gebundeld in een eindrapport.
30 maart 2021
SEAS 2 Grow Strategisch Actieplan Zilveren economie
Het Interreg 2 SEAS-project SEAS 2 Grow (Silver Economy Accelerating Strategies 2 Grow) werd afgerond eind februari 2021 en leverde heel wat interessante inzichten op die verzameld werden in een reeks publicaties. In deze publicatie beschrijven de partners een Strategisch Actieplan om te komen tot een grensoverschrijdende en duurzame alliantie tussen de 4 betrokken regio’s en bij uitbreiding andere Europese regio’s via het model van de AgeTech Accelerator International.
25 februari 2021
Digitaal magazine SEAS 2 Grow
Aan het einde van het project SEAS 2 Grow (Silver Economy Accelerating Services to Grow) werd een mooie digitale brochure samengesteld om beloftevolle innovaties voor de Zilveren Economie in de kijker te zetten. Deze innovaties werden tijdens het vierjarig project door vier cross border living labs, waaronder LiCalab, geëvalueerd via co-creatie, testen en matchmaking met zorgorganisaties en/of burgers.
09 februari 2021
Digitaal magazine CrossCare
Het project CrossCare werd op dinsdag 2 februari 2021 succesvol afgerond met de organisatie van het eindevenement ‘InnoLeren: samen innoveren, samen leren’. In aanloop van dat evenement brachten we de resultaten van het project in kaart in een mooi digitaal magazine. In het digitale magazine lichten we een aantal concrete zorginnovaties toe die de deelnemende bedrijven, in samenwerking met de proeftuinen, binnen CrossCare realiseerden.
29 januari 2021
Acht effectiviteitsprincipes voor zorgvuldige technologie
De snelle technologische evoluties en de explosieve toename van het datagebruik roepen vragen op. Via toekomstverkenning kwam een groep van zorgtech-ontwikkelaars, onderzoekers, zorgverleners en vertegenwoordigers van patiënten- en mantelzorgverenigingen tot acht leidende principes. Een weloverwogen set van acht principes die richting geeft aan verschillende vormen van technologische innovaties die het verbeteren van gezondheid, levenskwaliteit, zorg en ondersteuning tot doel hebben.
06 oktober 2020
Slimme zorgtechnologie in huis
Het rapport vormt de weerslag van het City of Things project ‘Slimme IoT technologie gekoppeld aan slimme zorgverlening voor levensloopbestendig wonen’, kortweg ‘slimme zorgtechnologie in huis’. Binnen het City of Things programma van VLAIO kunnen steden en gemeenten projectmiddelen krijgen om de aanbesteding van concrete smart city toepassingen voor te bereiden. Bedoeling is om tot draaiboeken te komen met onder andere lessons learned, business cases, sjablonen ... ter opschaling van deze projecten bij andere steden en gemeenten.
06 oktober 2020
Vlaamse UTAUT vragenlijsten
De Vlaamse UTAUT-vragenlijsten helpen om meer inzicht te krijgen in potentiële hinderpalen voor de implementatie van technologische toepassingen, zowel bij zorgvragers/eindgebruikers als bij professionals.
